Một gia đình bán cơm online từ 2018 bị truy thu thuế hơn 1 tỷ đồng: Cục thuế nói gì?

Ngày 17/6, trong buổi trả lời phỏng vấn trực tuyến do VnExpress tổ chức, ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) giải đáp thắc mắc liên quan đến thuế hộ kinh doanh.

Độc giả Hoàng Huy, 33 tuổi, Nam Định hỏi: Gia đình tôi bán hàng cơm online từ 2018. Gần đây, thuế liên hệ báo truy thu hơn 1 tỷ đồng, tính từ hồi đó tới nay? Hiện nay có quy định truy thu hay không và truy thu như thế nào?

Về vấn đề này, ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết cần phân biệt rõ giữa kinh doanh online và hình thức thuế khoán áp dụng cho hộ kinh doanh cố định. 

Kinh doanh online, tương tự hoạt động trên các sàn thương mại điện tử (mà Tổng cục Thuế đã xây dựng cổng dành riêng từ năm ngoái), có đặc trưng là dòng tiền rõ ràng. Do đó, cá nhân hay hộ kinh doanh online sẽ thực hiện kê khai và nộp thuế theo từng lần phát sinh, theo tháng hoặc quý, dựa trên doanh thu thực tế.

Cơ quan thuế sẽ xác định nghĩa vụ thuế dựa trên tổng doanh thu kê khai và tỷ lệ phần trăm trên doanh thu tương ứng. Ví dụ, kinh doanh thương mại là 1,5%, dịch vụ 5%. Trong trường người làm tiếp thị liên kết hoặc livestream bán hàng thuê cho công ty, phần thu nhập này sẽ được tính như tiền lương, tiền công.

Còn các hộ kinh doanh cố định sẽ kê khai dự kiến doanh thu cho năm tiếp theo. Dựa trên tờ khai này, cơ quan thuế sẽ kết hợp với các dữ liệu như diện tích cửa hàng, số lượng nhân công, chi phí điện nước hàng tháng và doanh số của năm liền kề để đánh giá.

Thông qua hội đồng tư vấn xã, phường, mức doanh thu dự kiến sẽ được xác định và thông báo đến hộ kinh doanh trước ngày 20/1 hàng năm. Danh sách này được công khai theo quy định. Sau đó, hộ kinh doanh sẽ nộp thuế hàng tháng hoặc quý theo mức doanh thu đã được thống nhất.

Tuy nhiên, nếu hộ khoán thay đổi quy mô kinh doanh (diện tích kinh doanh, lao động, doanh thu...), họ phải thông báo khai, điều chỉnh tờ khai. Cơ quan thuế căn cứ vào tờ khai, cơ sở dữ liệu và nếu xác định doanh thu khoán thay đổi từ 50% trở lên, thì thông báo thay đổi mức thuế khoán cho hộ kinh doanh.

Việc điều chỉnh này không có nghĩa là hộ kinh doanh sẽ bị truy thu phần thuế của các tháng trước đó. Đây là điểm khác biệt rõ ràng giữa kinh doanh online và hộ kinh doanh cố định, dù cả hai đều tính thuế theo tỷ lệ trên doanh số tùy theo ngành nghề.

Ví dụ, trong tháng 6, hộ kinh doanh đạt 300 triệu đồng doanh thu thay vì 50 triệu đồng như bình thường, hộ kinh doanh sẽ phải khai báo điều chỉnh để nộp thuế theo mức 300 triệu đồng trong tháng 7. Nhưng nếu tháng sau lại giảm xuống trên 50%, các hộ tiếp tục báo cáo để điều chỉnh.

Phan Trang