'TP HCM thuộc nhóm dễ nảy sinh vi phạm tham nhũng, lãng phí'

Quy mô lớn, tốc độ phát triển nhanh, khối tài sản công trị giá trăm tỷ USD… khiến TP HCM là địa phương dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí, theo Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang.

Đánh giá được Bí thư Thành ủy TP HCM Trần Lưu Quang nêu khi chủ trì hội nghị tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nhiệm kỳ XIII của Đảng, sáng 11/11.

"Có vẻ vấn đề này không được các đồng chí quan tâm trừ người dính sự cố nên tiếng vỗ tay cũng yếu xìu", ông Quang đánh giá khi nhận thấy một số đại biểu dưới hội trường không tập trung, đồng thời đề nghị những cuộc họp tương tự, có thể cắt sóng điện thoại để tránh người dự sao nhãng, lướt mạng xã hội. "Tôi không ám chỉ ai nhưng lý thuyết và thực tế nhắc nhở chúng ta không được lơ là".

Hội nghị có sự tham dự đầy đủ các thành viên Ban thường vụ Thành ủy, lãnh đạo và thành viên Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực TP HCM, đại diện sở, ngành và phường, xã trên địa bàn.

Theo người đứng đầu Thành ủy, TP HCM có quy mô lớn và tốc độ phát triển nhanh. Cùng với đó là sự gia tăng khối lượng công việc và sự rối rắm trong sắp xếp hành chính chưa được xử lý xong nên rất "dễ sinh chuyện hơn các địa phương khác".

Bí thư Thành ủy TP HCM Trần Lưu Quang phát biểu tại hội nghị tổng kết công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, sáng 11/11. Ảnh: An Phương

Bên cạnh đó, thành phố đang nắm giữ tài sản công khổng lồ. Thống kê của Trường Đại học Kinh tế - Luật (ĐHQG TP HCM), đơn vị được thành phố đặt hàng làm đề tài phân loại quản lý tài sản công, địa bàn TP HCM (cũ) đã có đến 13.000 tài sản công là bất động sản là nhà cửa và nhà đất. Nếu cộng thêm các khu vực như Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, con số này có thể lên tới khoảng 20.000 tài sản.

"Tính sơ bộ có thể lên đến vài trăm tỷ USD. Quản lý không tốt dễ dẫn đến thất thoát, lãng phí và dễ xảy ra vi phạm pháp luật", ông Quang nói, nhấn mạnh nguyên tắc đầu tiên của công tác phòng, chống tham nhũng là "quyết liệt, không lơ là, không có vùng cấm" và "phòng hơn chống".

Theo Chánh Thanh tra TP HCM Trần Văn Bảy, quản lý đất đai và tài sản công đang là nguy cơ gây lãng phí lớn nhất của thành phố. TP HCM hiện gặp nhiều bất cập về thể chế trong quản lý đất đai, khi Nhà nước cùng lúc giữ ba vai trò: đại diện chủ sở hữu toàn dân, cơ quan quản lý và là "chủ đất" trực tiếp sử dụng đất công. Tuy nhiên ba tư cách này chưa được phân định rõ ràng, dẫn đến chồng chéo, lúng túng trong thực thi. Nhiều cán bộ e ngại xử lý hồ sơ vì sợ sai.

Ngoài lĩnh vực đất đai, ông Bảy cũng chỉ ra lãng phí thời gian và nguồn lực trong bộ máy hành chính, khi nhiều quy trình, thủ tục rườm rà khiến hiệu quả công việc thấp. Việc tổng kết, rà soát thể chế để rút ngắn quy trình "chưa được làm đến nơi đến chốn", khiến hệ thống hành chính "vừa tốn công, vừa chậm kết quả".

Định hướng sắp tới, ông Trần Lưu Quang yêu cầu cán bộ phải phối hợp tốt bằng cơ chế và trách nhiệm rõ ràng. Người làm công tác này phải lắng nghe người dân phản ánh và cả cán bộ vi phạm bằng thái độ kiên nhẫn. Khi lắng nghe phải xử lý có trách nhiệm. Ngoài ra, thành phố cần tìm kiếm phương thức, cơ chế riêng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Ngoài ra, ông yêu cầu cán bộ thực hiện trách nhiệm phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực phải là những người nêu gương đầu tiên. "Tôi hứa sẽ chỉ đạo xử lý rất nặng nếu những người trong công tác này vi phạm. Đây là điều sòng phẳng và công bằng", Bí thư Thành ủy TP HCM nói.

Báo cáo công tác phòng chống tham nhũng trong 5 năm qua, Trưởng Ban Nội chính Thành ủy TPHCM Nguyễn Thị Mỹ Hằng cho biết Ban Thường vụ Thành ủy đã ban hành hơn 170 văn bản chỉ đạo và 75 chuyên đề, rà soát hơn 10.000 văn bản pháp luật, qua đó phát hiện hơn 1.200 văn bản chồng chéo, hết hiệu lực hoặc không phù hợp thực tiễn để kiến nghị xử lý.

Gần 9.000 công chức, viên chức được chuyển đổi vị trí nhằm hạn chế tiêu cực; hơn 5.000 cơ quan, đơn vị được kiểm tra việc thực hiện công khai, minh bạch.

Ở khâu phát hiện và xử lý, các cơ quan chức năng đã thực hiện hơn 1.100 cuộc thanh tra hành chính, 25.000 cuộc thanh tra chuyên ngành, kiến nghị thu hồi và xử lý kinh tế gần 1.400 tỷ đồng. Công an khởi tố 496 vụ với 865 bị can; Viện kiểm sát truy tố 202 vụ và Tòa án xét xử 117 vụ với 1.707 bị can. Trong nội bộ Đảng, 10 tổ chức đảng và hơn 230 đảng viên bị kỷ luật.

TP HCM cũng xử lý 670 trong 838 dự án, khu đất chậm triển khai nhằm tránh thất thoát, lãng phí nguồn lực.

Tuy vậy, theo bà Hằng, công tác phòng chống tham nhũng của thành phố vẫn còn hạn chế như thể chế kiểm soát tài sản, thu nhập còn sơ hở; tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng thấp; một số vụ án tồn đọng kéo dài.

Lê Tuyết