Nhiều kẻ xấu chui vào ban quản trị chung cư để trục lợi

Đó là khẳng định của ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM tại hội nghị đối thoại doanh nghiệp - chính quyền TP.HCM với chuyên đề "Hướng dẫn, trao đổi về công tác quản lý, sử dụng nhà chung cư trên địa bàn TP.HCM" do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP.HCM phối hợp với Sở Xây dựng tổ chức.

Chung cư vào ở 10 năm không có sổ hồng

Dù 8 giờ sự kiện mới bắt đầu đón khách nhưng trước đó đã có rất đông khách mời, đa số là đại diện các ban quản trị, cư dân tại các chung cư trên địa bàn TP.HCM, đã có mặt tại hội trường.

Không khí căng thẳng bắt đầu từ ngay bàn lễ tân, khi nhiều người tranh giành đăng ký đặt câu hỏi, phát biểu tại sự kiện.

Toàn bộ khán phòng của buổi đối thoại đã chật kín từ rất sớm và ban tổ chức đã phải kê thêm nhiều ghế phụ. 

Rất nhiều ý kiến, câu hỏi, bức xúc đã được nêu ra xoay quanh vấn đề tranh chấp quỹ bảo trì, tranh chấp diện tích chung riêng, xuất hóa đơn các dịch vụ tại chung cư.

Đại diện chung cư Silver Star, xã Nhà Bè, đặt một loạt câu hỏi về việc thu, chi tiền nước như đồng hồ con do ai quản lý, hóa đơn nước do ai xuất và khoản phí thay, lắp đặt đồng hồ được lấy từ nguồn nào, quỹ bảo trì hay phí của cư dân. Không chỉ vậy, hệ thống xử lý nước thải đã hết phép hoạt động, nay đi xin phép lại thì bị trả hồ sơ về với lý do không có thẩm quyền, trong khi chủ đầu tư đã "cao chạy xa bay".

Nhiều kẻ xấu chui vào ban quản trị chung cư để trục lợi

Đây là ách tắc chung của rất nhiều chung cư hiện nay trên địa bàn TP.HCM khi giấy phép xử lý nước thải đã hết hoạt động, ban quản trị đi xin phép không được bởi không phải là chủ đầu tư, trong khi chủ đầu tư đã bàn giao dự án cho cư dân nên không còn trách nhiệm. Việc xin giấy phép cũng vì thế bị đùn đẩy, kéo dài nhiều năm khiến đa số các chung cư bị phạt hàng trăm triệu đồng. 

Trong khi đó, ông Bùi Ngọc Giang, đại diện chung cư Phú Hưng Phát do Công ty cổ phần Nhà Mơ làm chủ đầu tư, phản ánh việc chậm cấp sổ hồng kéo dài suốt 10 năm do chủ đầu tư chưa hoàn tất nghĩa vụ thuế khiến cư dân thiệt hại đủ đường. Hiện nay, khách hàng muốn bán căn hộ cũng không được do không thể đóng thuế thu nhập cá nhân vì chủ đầu tư đã bị "khóa" mã số thuế. Cư dân đi làm thủ tục thì cơ quan thuế hướng dẫn tự "gây sức ép" lên chủ đầu tư. Tuy nhiên, chủ đầu tư lại không hợp tác, nợ thuế, khiến hàng trăm hộ dân khốn đốn. Hàng chục năm qua, cư dân tại đây làm đơn kiến nghị gửi đến cơ quan chức năng nhưng tất cả đều bặt vô âm tín. 

Nghề làm ban quản trị

Ông Nguyễn Duy Thành, Tổng giám đốc Công ty Global Home cho rằng, theo luật chính quyền cấp xã là tuyến đầu trong việc tiếp nhận phản ánh, xử lý tranh chấp và giám sát hoạt động vận hành nhà chung cư. Tuy nhiên, nhiều cán bộ chưa được đào tạo bài bản về pháp luật nhà ở, dẫn đến lúng túng khi xử lý các tình huống phát sinh.

Một trong những điểm nghẽn khác hiện nay là việc ban quản trị nhà chung cư thu phí quản lý vận hành theo mô hình thu hộ - chi hộ nhưng chưa có hướng dẫn thống nhất từ cơ quan thuế về nghĩa vụ kê khai và nộp thuế VAT. Điều này khiến nhiều ban quản trị lo ngại rủi ro pháp lý, ảnh hưởng đến việc thuê đơn vị vận hành chuyên nghiệp và chất lượng dịch vụ.

Trong khi đó, ban quản trị không phải pháp nhân kinh doanh, nhưng có phát sinh thu - chi liên quan đến dịch vụ quản lý vận hành, thu hộ - chi hộ các chi phí trong quản lý vận hành nhà chung cư. Việc thiếu hướng dẫn rõ ràng khiến nhiều ban quản trị không dám thu phí hoặc ký hợp đồng dịch vụ, dẫn đến vận hành kém hiệu quả.

Không chỉ vậy, hiện tồn tại một thực tế là có nhiều người xem quản trị nhà chung cư là nghề hái ra tiền. Nhiều người trong số đó là thành viên hoặc trưởng ban quản trị một lúc nhiều chung cư. Họ thường mua một căn hộ với số tiền rẻ nhất tại các chung cư có tiềm năng sau đó tìm mọi cách để được bầu vào ban quản trị. Công thức của những người này là sẽ nhân danh cư dân để đấu tranh với chủ đầu tư đòi hỏi các quyền lợi, gây sự chú ý, tầm ảnh hưởng và sau đó ứng cử vào ban quản trị.

"Tôi biết có người làm trong ban quản trị 3 chung cư. Họ chỉ cần bán hồ sơ mời thầu các hạng mục với giá cao, mời nhiều công ty tham gia để trục lợi. Những người này định hướng, dẫn dắt cư dân rất khéo vì đó là nghề của họ", ông Thành cho hay. 

Tranh chấp tại các chung cư ngày càng nhiều

ẢNH: ĐÌNH SƠN

Theo ông Lê Hoàng Châu, TP.HCM sau sáp nhập thực tế phải trên 18 triệu người. Tất cả đều có nhu cầu nhà ở và ở chung cư là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, vấn đề nhức nhối tại các chung cư là liên tục phát sinh các tranh chấp. Tranh chấp giữa cư dân với chủ đầu tư vì chậm cấp sổ hồng do chủ đầu tư chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, do chủ đầu tư đem thế chấp ngân hàng,

Tranh chấp tiếp theo là quỹ bảo trì chung cư. Đây là tranh chấp dai dẳng và nhiều nhất do liên quan đến quyền lợi của nhiều bên. Hiện nay, một chung cư 25 tầng thì trung bình kinh phí bảo trì 25 tỉ đồng, thậm chí có chung cư lớn quỹ bảo trì lên đến 500 tỉ đồng. 

"Hiện nay, có nhiều kẻ xấu tìm mọi cách chui vào ban quản trị nhà chung cư nhằm trục lợi. Nếu như trước đây, những người này có thể chỉ cần nhận một ủy quyền của chủ nhà là có thể tự ứng cử vào ban quản trị chung cư, thậm chí tìm mọi cách vận động để được làm ban quản trị để trục lợi cho nên luật cần quy định các thành viên của ban quản trị phải là cư dân của chung cư. Nếu không hoạt động phải bị bãi nhiệm, miễn nhiệm", ông Lê Hoàng Châu nói. 

Ông Trần Sỹ Nam, Phó giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM thừa nhận, song song với sự phát triển nhanh về số lượng và quy mô, công tác quản lý, vận hành, sử dụng nhà chung cư vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn, bất cập như một số nơi phát sinh mâu thuẫn giữa cư dân, ban quản trị và chủ đầu tư; công tác thu, quản lý, sử dụng quỹ bảo trì, quỹ vận hành còn thiếu minh bạch; công tác bảo trì, an toàn kết cấu, phòng cháy chữa cháy chưa đồng bộ. Nhiều đơn vị quản lý, vận hành bị phản ánh thiếu minh bạch trong việc sử dụng quỹ bảo trì và quỹ vận hành.

Do vậy, theo ông Trần Sỹ Nam, cư dân đã chọn sống ở chung cư thì phải có trách nhiệm với cộng đồng, tham gia đầy đủ các cuộc họp, bầu chọn người có tâm, có kiến thức vào ban quản trị để bảo vệ lợi ích chung. 

Đình Sơn